Börülce (Vigna unguiculata L.)
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10442702Anahtar Kelimeler:
Türkiye, börülce, Vigna unguiculata, üretimÖzet
Börülce Faceae familyasında bulunan Vigna cinsine ait bir türdür ve 2n=22 kromozoma sahiptir. Börülce, genellikle dünyanın tropik bölgesindeki insan beslemesinde, silaj olarak hayvan beslenmesinde ve toprak verimliliğinin sürdürülmesi için yeşil gübrelemede kullanılan Afrika’da kültüre alınan en eski baklagillerdendir, ortalama % 23-25 oranında yüksek bir protein kaynağıdır. Az gelişmiş ülkelerde, insanların et tüketimi az olduğundan en önemli besin kaynaklarından bir tanesidir. Ülkemizde börülce üretimi uzun yıllardan beri yapılmakta ve daha çok Ege ve Akdeniz bölgelerinde yetiştirilmektedir. Börülce üretiminin % 75’i Ege bölgesinde yetiştirilmektedir. Bu çalışmada, börülce bitkisinin genel botanik özelliklerinden ve yetiştiriciliğinin tüm aşamalarından (ekim, bakım, sulama, gübreleme, hasat) literatüre atıfta bulunarak bahsedilmiştir.
Referanslar
Aasim, M., 2010. Börülce (Vigna unguiculata L.)’de doku kültürü ve gen aktarım çalışmaları. Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Akçin, A., 1988. Yemeklik Dane Baklagiller. S. Ü. Ziraat Fakültesi, Yayın No: 8, Konya.
Anonim, 2013. (http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Yemeklik%20Dane%20Baklagiller%20Yetiştiriciliği%20(Fasulye%20Ve%20Börülce.pdf), (Erişim Tarihi: 15.10.2023).
Anonim, 2014. (http://www.tuik.gov.tr), (Erişim Tarihi: 15.10.2023).
Anonim, 2021. (https://www.intfarming.com/blog/borulcenin-bakimi-ve-gubrelemesi/), (Erişim Tarihi: 15.10.2023).
Azkan, N., 1994. Yemeklik Tane Baklagiller. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Ders Notları No: 40, Bursa.
Binici, A.B., Bozokalfa, M.K., 2020. Yerel Börülce (Vigna unguiculata (L.) Walp.) populasyonlarının bakla ve danelerinin agronomik özelliklerinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Özel Sayı: 51-60.
Bozokalfa, M.K., Sürmeli, F., 2019. Teksel seleksiyon yoluyla elde edilen börülce (Vigna unguiculata L. Walp) genotiplerinin agronomik özelliklerinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 56(4): 497-504.
Davis, D.W., Oelke, E.A., Oplinger, E.S., Doll, J.D., Hanson, C.V., Putnam, D.H., 1991. Cowpea. University of Minnesota. Center for Alternative Plant and Animal Products and the Minnesota Extension Service.
Erdoğan, C., 2019. Determination of agricultural characteristics of cowpea (Vigna unguiculata (L.) Walp.) varieties grown in amik plain. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 7(7): 1046-1051.
Gündüz, M., Ayfer, T., Nüket, A.Y., Korkmaz, N., 2015. Ege ve akdeniz bölgesi börülce (Vigna unguiculata (L.) Walp.) yerel çeşitlerinin agro-morfolojik karakterizasyonu. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25(2): 1-23.
Marechal, R., Mascherpa, J.M., Stainer, F., 1978. Etude taxonomique d’un groupe complexe d’especes des genres Phaseolus et Vigna (Papilionaceae) sur la base de donnees morphologiques et polliniques traitees par l’analyse informatique. Boissiera 28: 1-273.
Ng, N.Q., Marechal, R., 1985. Cowpea taxonomy, origin and germplasm In: Singh SR, Rachie KO eds. Cowpea Research, Production and Utilization; Chichester, John Wiley and Sons Ltd, 11-21pp.
Ogunkanmi, L.A., Taiwo, A., Mogaji, O.L., Awobodede, A., Eziashi, E.I., Ogundipe, O.T., 2006. Assesment of genetic diversity among cultivated cowpea (Vigna unguiculata (L.) Walp.) cultivars from a range of localities across West Africa using agronomic traits. The Journal of Scientific Research and Development, 10: 111-118.
Özçelebi, H.Ş., Erman, M., 2021. Bazı börülce (Vigna unguiculata L. Walp) yerel popülasyonlarının ve tescilli çeşitlerinin siirt ekolojik koşullarına adaptasyonunun belirlenmesi. ISPEC Journal of Agricultural Sciences, 5(1): 235-245.
Öztürk, D., 2010. Ordu ekolojik koşullarında yetiştirilebilecek börülce (Vigna sinensis L.) ekotiplerinin bazı fizyolojik ve morfolojik özellikleri ile verim ve verim öğelerinin belirlenmesi. Doctoral dissertation, Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ordu.
Peksen, A., 2004. Fresh pod yield, and some pod characteristics of cowpea (Vigna unguiculata L. Walp.) genotype from Turkey. Asian Journal of Plant Sciences, 3: 269-273.
Sepetoğlu, H., 2006. Tarla Bitkileri I, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:569, İzmir.
Sert, H., Ceyhan, E., 2012. Hatay ili ekolojik şartlarında börülce (Vigna sinensis (l.) savi) çeşitlerinin tane verimi ve bazı tarımsal özellikleri üzerine farklı bitki sıklıklarının etkileri. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 26(1): 34-43.
TUİK, 2017. Bitkisel Üretim İstatistikleri, (http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001), (Erişim Tarihi: 15.10.2023).
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 ISPEC JOURNAL OF SCIENCE INSTITUTE
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
