Conservatıon and Reuse ın Industrıal Herıtage: Transformatıon of Adana Natıonal Textıle Factory Into a Museum
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14565721Keywords:
Re-functionalization, milli mensucat factory, döşeme district, industrial heritage, historical buildingAbstract
Endüstriyel yapılar, geçmişin mimari, teknolojik ve sosyal değerlerini yansıtan hayati kültürel miraslardır. Bu yapılar hizmet ettikleri toplumlarla yakından bağlantılıdır ancak zamanla toplumsal değişimlere uyum sağlamakta zorlanabilirler. Uyum sağlanmazsa yok olma riskiyle karşı karşıya kalırlar ve miraslarını gelecek nesillere aktaramazlar. Yaygın bir yöntem, özellikle geniş alanları ve yapısal özellikleri nedeniyle yeni işlevlere iyi uyum sağlayan endüstriyel yapılar için uyarlanabilir yeniden kullanımdır. Bu çalışma, 19. yüzyılın sonlarından itibaren şehrin endüstriyel gelişiminde önemli bir rol oynayan Döşeme Mahallesi'ndeki Milli Mensucat Fabrikası'na odaklanmaktadır. Binanın restorasyon süreci ve yeniden işlevlendirilmesi analiz edilerek bölgedeki diğer terk edilmiş endüstriyel mirasların yeniden işlevlendirilmesi için öneriler sunulmaktadır. Fabrikanın büyük bir kısmı sağlam kalmış olup amaç, onu bir müze olarak yeni işlevine uyarlarken minimum iç müdahaleyle güçlendirmektir. Orijinalliğini korurken ona yeni bir amaç vermek, sürdürülebilirliğe ve mevcut yapı stokunun verimli kullanımına katkıda bulunur. Bu çalışma, literatürü uyarlanabilir yeniden kullanımın önemi konusunda bilgilendirmeyi ve bölgedeki diğer endüstriyel yapılar için işlevler önermeyi amaçlamaktadır.
References
Adana Müzesi Restorasyon Raporu, 2023. Adana Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü Arşivi.
Ahunbay, Z., 1996. Tarihi çevre koruma ve restorasyon. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, s. 115-120.
Akgün, S.N., 2016. Adana Alman Fabrikası ve Döşeme Mahallesi. DOCOMOMO TÜRKİYE Ulusal Çalışma Grubu Poster Sunuşları ve Bildiri Özetleri XII, Samsun.
Akpolat, M., 2004. Tanzimat sonrası Osmanlı Mimarlığından bir kesit: Adana- Mersin demiryolu istasyon binaları. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 21(1): 77-85.
Anonim, 2023a. Eski Çırçır Fabrikası. (https://www.kucuksaat.com/seyhanda-eski-circir-fabrikasi-25-milyonluk-yatirimla-sanat-merkezine donusuyor-27778h.htm), (Erişim tarihi: 20.04.2023).
Anonim, 2023b. Adana Müze Kompleksi. (https://adana.ktb.gov.tr/TR-219362/adana-muze-kompleksi-yapim-isleri.html), (Erişim tarihi: 25.04.2023).
Architekturmuseum der Technischen Universität Berlin in der Universitätsbibliothek TU Berlin Architekturmuseum, Inv. No: 23366-23374, Berlin.
Biber, K., İslamoğlu, Ö., 2023. Tarihi yapıların yeniden kullanımı: Nemlizade Konağı örneği. Artium Dergisi, 11(1): 33-42.
Büyükarslan, B., Güney, D.E., 2013. Endüstriyel miras yapılarının yeniden işlevlendirilme süreci ve İstanbul Tuz Ambarı örneği. Beykent Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 6(2): 31-58.
Çağlayan, A.S., 2019. A scenarıo on conversıon of industrıal herıtage into museum: Adana National Textile Factory. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Tobb, Ankara.
Çardak, F.S., 2021. Kültürel sürdürülebilirlik bağlamında endüstri mirası: Adana Müzesi örneği. Tasarım Kavramları Üzerine Farklı Mekânsal Okumalar, Ankara, s. 57-97.
Ergüngör, İ., 2024. Çukurova, Hatay, G.antep’de Kain Çırçır, Prese, İplik ve Dokuma Fabrikaları Kitabı.
Güldal, G., 2020. (Re)Productıon of industrıal terraın vague: The case of The Natıonal Textıle Factory in Adana. A Thesıs Submıtted to the Graduate School of Natural and Applıed Scıences of Mıddle East Technıcal Unıversıty, Ankara.
Höhmann, R., 1992. Denkmale der Industrie-Museen der Industrie; Museum und Denkmalpflege, Bericht über ein Internationales Symposium, Germany, s. 56-61.
ICOMOS, 1964. Venice Charter. Retrieved from ICOMOS.
ICOMOS, 1987. Washington Charter. Retrieved from ICOMOS.
ICOMOS, 2003. Ikonos Charter. Retrieved from ICOMOS.
Kartum, Ö., 2019. Kentsel dönüşüm alanlarında koruma: Adana-Seyhan Döşeme Mahallesi örneği. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitisü, Mersin.
Kaymakçı, S., 2022. Tarihi yapıların müze olarak işlevlendirilmesinin istanbul’dan örneklerle incelenmesi. Mimarlık ve Yaşam Dergisi, 7(2): 647-667.
Köksal, T.G., Ahunbay, Z., 2006. İstanbul’daki endüstri mirası için koruma ve yeniden kullanım önerileri. İTÜ dergisi/A Mimarlık, Planlama, Tasarım Dergisi, 5(2): 125-136.
Orbaşlı, A., 2008. Architectural Conservation: Principles and Practice. Oxford: Blackwell Publishing, s. 120-122.
Özdoğan, A., 2018. Türkiye’de kültürel mirasın korunmasına yönelik hukuki düzenlemelerin tarihi gelişimi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 76(2): 423-446.
T.C. Resmî Gazete, 1951. Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu Kararları (Sayı 7864). Ankara: Başbakanlık Basımevi.
T.C. Resmî Gazete, 1953. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu (Sayı 6328). Ankara: Başbakanlık Basımevi.
The Nizhny Tagil Charter for the Industrial Heritage, 2003. The International Committee for the Conservation of the Industrial Heritage (TICCIH), Moscow.
Tülücü, T.A., 2007. Adana kenti tarihi endüstri yapılarının yapısal analizi ve korunmaları için yöntem araştırması. Yayınlanmış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Türkiye Cumhuriyeti, 1983. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu. Resmi Gazete.
Ulaş, M., 2019. Çarçabuktan Döşemeye. Güney Mimarlık Dergisi, 22: 54-59.
UNESCO, 1972. World Heritage Convention. Retrieved from UNESCO.
Varlık, M. B., Emiroğlu, K, Türkoğlu, Ö., 2008. Adana Sanayi Tarihi, ADASO, Adana.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 ISPEC JOURNAL OF SCIENCE INSTITUTE
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
